Belediye Başkanı Dr. Faruk Özlü’nün girişimleriyle Düzce’ye kazandırılan, Türkiye’ye örnek teşkil eden tesis, gelecek 50 yıl planlanarak kuruldu. Amaç sonraki kuşaklara çöp sorunu olmayan, nefes alınabilir bir şehir bırakmak.

ÇÖPTEN ELEKTRİK VE BİYOGAZ ÜRETİLDİ

Düzce Belediye Başkanı Dr. Faruk Özlü’nün girişimleriyle şehre kazandırılan Türkiye’ye örnek teşkil eden Katı Atık Ayrıştırma, İşleme ve Enerji Üretim Tesisi ilk üç ayda 22 bin 410 ton çöpü ayrıştırdı, 3 bin 46 Megawatt elektrik, 1 milyon 854 bin 936 metreküp biyogaz üretildi.

Faruk Özlü’nün göreve gelmesinin ardından "Temiz Şehir Düzce" sloganı ile attığı adımlardan biri olan tesis günlük bin ton çöpü işleyebilecek kapasiteye sahip. 50 kişinin istihdam edildiği tesis 7/24 esasına göre faaliyet gösteriyor.

ÇİLEK SERASI KURULDU

Tesiste 50 bin metrekarelik peyzaj alanı ve 400 metrekarelik bir çilek serası mevcut. Tesisten çıkan gübre ve ısı enerjisinin kullanılacağı serada çilek üretilecek. Katı AtıkAyrıştırma, İşleme ve Enerji Üretim Tesisinde gübre, enerji ve gaz üretiminin ardından tarım yapılarak, çilek üretimi gerçekleştirilecek. Çilekler, tesisten çıkan kompost organik gübre ile beslenerek yetiştirilecek.

TESİS LAVANTA KOKACAK

 Düzce Belediyesi tarafından sıfır atık çalışmaları çerçevesinde hayata geçirilen Katı Atık Tesisi çiçeklerle süsleniyor. Tesisin bulunduğu alanda başta lavanta olmak üzere 4 farklı çiçek dikildi. 

SEYİR TERASI YAPILACAK

Birde gençlerin mühendislik harikasını görebilmeleri için seyir terasları inşa edilecek. Tüm ilçelerin ve Özel İdare sınırları içerisindeki köylerin çöpleri tesise getirilerek işleniyor.

HER ÇÖP KATMA DEĞERE DÖNÜŞÜYOR

Düzce’nin çöp sorununa kökten çözüm getiren Katı Atık Ayrıştırma, İşleme ve Enerji Üretim Tesisi ‘Sıfır Atık’ politikasının tam karşılığı olarak her materyali katma değere dönüştürüyor.

Tesise giren çöpler biyoenerji, toprak zenginleştirici ve ek yakıt olarak çıkıyor. 

Düzce Belediye Başkanı Dr. Faruk Özlü, çöpün ekonomiye kazandırılması noktasında atılan adımların meyvelerini topladıklarını belirterek “Sıfır Atık noktasında şehrimizi emin adımlarla hedefe doğru götürüyoruz. Çöpümüzün ekonomiye kazandırılması noktasında attığımız adımlar yapılan işin doğruluğunu gözler önüne seriyor” dedi.

Düzce Belediye Başkan Yardımcısı Cengiz Tuncer ve Temizlik İşleri Müdürü Emrah Gülmez, tesisin işleyişi konusunda gazetemiz Muhabiri Elif Varol’a özel açıklamalarda bulundular.

Düzce Belediye Başkan Yardımcısı Cengiz Tuncer, Katı Atık Ayrıştırma, İşleme ve Enerji Üretim Tesisinde çöpün ekonomiye kazandırıldığını söyledi. Tuncer amaçlarının gelecek kuşaklara çöp sorunu olmayan, nefes alınabilir bir şehir bırakmak olduğunun altını çizdi.

 Tuncer, tesis kurulurken Düzce’nin gelecek 50 yılının planlandığını kaydetti. Tesisin günlük bin ton çöpü işleyebilecek kapasitede olduğunu vurgulayan Tuncer “Büyükşehir nüfusuna ulaşsak bile bu tesis sayesinde Düzce çöp sorunu yaşamayacak” dedi.

“ÇÖP EKONOMİYE KAZANDIRILIYOR”

Çöpün ekonomiye kazandırıldığını ifade eden Tuncer yenilenebilir enerjinin önemine dikkat çekerek “Vatandaşlarımızın evlerinden çöp olarak attıkları her ürün burada ekonomiye kazandırılıyor. Organik ürünlerden çıkan gaz enerjiye dönüştürülüyor. Bu bizim dışa bağımlılığımızı azaltıyor. Güneş ve rüzgar enerjisi ne kadar kıymetliyse çöpten elde edilen enerji de o kadar önemli. Bu Dünya’nın her yerinde böyle. Hiçbir ilde bizdeki tesis ölçeğinde bir tesis yok. Koku ve kirlilik yok. Çöpün içerisindeki plastik, kağıt gibi toprağa gömülüp bir asır boyunca yok olmayan elementleri burada çöpün içerisinden ayrıştırıp tekrar ekonomiye kazandırıyoruz” diye konuştu.

“ORGANİK ATIKLAR TOPRAK ZENGİNLEŞTİRİCİ OLACAK”

Organik atıkların toprak zenginleştiriciye dönüştürüleceğini ve halkın kullanımına sunulacağını söyleyen Tuncer şöyle devam etti: “Digester dediğimiz sistemde organik atıklar 20  ila 30 gün boyunca karıştırılıyor. Buradan gaz üretiliyor. Havuzdan çıkan atığı da TÜBİTAK ile yaptığımız çalışmalar neticesinde toprak zenginleştiriciye dönüştürüyoruz. Çıkan malzeme susuzlaştırılacak ve vatandaşın kullanımına sunulacak.”

Atıktan Türetilmiş Yakıt Hazırlama Tesisi (AYT) tesisi kurulacağını açıklayan Tuncer, “Tesiste bu tür yakıtlardan enerji üreten tesislere bir dolgu malzemesi sağlayacağız” dedi.

“DAHA AZ AĞAÇ KESİLİYOR”

Çöpün ekonomiye kazandırılması için yoğun çaba harcadıklarının altını çizen Tuncer, bu tür tesisler sayesinde daha az ağaç kesildiğini, daha az petrol tüketildiğini vurgulayarak “Vatandaşlarımızın çöp olarak gördüğü her ürün burada ekonomiye kazandırılıyor. Bu tesis sayesinde daha az ağaç kesiliyor, daha az petrol tüketilmesi sağlanıyor. Burada hiçbir şey ziyan olmuyor. Bu tesise gören çöp ancak çıkan katma değer” diye konuştu.

50 KİŞİ İSTİHDAM EDİLİYOR

Tesiste 50 kişinin istihdam edildiğini ve çalışanların çevre köylerde ikamet eden insanlar olduğunu dile getiren Cengiz Tuncer istihdama da katkı sağladıklarını söyleyerek “Tesiste 50 kişi istihdam ediliyor. Burada çalışanlar genelde çevre köylerin insanları. Böylece istihdama da katkı sağlamış oluyoruz. 24 saat esasına göre çalışılıyor. Burası sürekli hareketin olduğu canlı bir tesis. Çok çaba harcadık. 3 yıldır buranın gelişimi için çabalıyoruz” şeklinde açıklama yaptı.

“BÜYÜK ŞEHİR OLSAK BİLE ÇÖP SORUNU YAŞANMAZ”

Tesis kurulurken Düzce’nin gelecek 50 yılının planlandığını kaydeden Tuncer şöyle devam etti: “Burası Düzce’nin gelecek 50 yılının planlandığı bir tesis. Çünkü tesisimiz günlük bin ton çöpü işleyebilecek kapasitede. Büyükşehir nüfusuna ulaşsak bile bu tesis sayesinde Düzce çöp sorunu yaşamayacak.”

TESİSTE SEYİR TERASLARI OLACAK

Tesis bünyesinde hayata geçirmeyi planladıkları bir çok proje olduğundan bahseden Cengiz Tuncer, peyzaj çalışmaları, çilek serası ve seyir terasları ile ilgili bilgi vererek “Hayata geçirmeyi planladığımız bir çok projemiz var. Çilek serası ve peyzaj çalışması bunlardan sadece ikisi. 50 bin metrekarelik peyzaj alanımızda lavanta, fesleğen gibi tıbbi aromatik bitkiler var. Gül bahçeleri yaptık.

Çilek serası 500 metrekare alanı kurulacak. Seranın ısıtmasında tesisten çıkan ceket ısısını kullanacağız. Ayrıca sıvı gübre ile çileklerin beslemesi yapılacak. İnsanlar buraya hafta sonu aileleri ile gelebilsinler istedik. Çöp tesisinde kesinlikle koku sorunu olmuyor. Birde lavanta bahçeleri olunca buranın çöp tesisi olduğu düşünülmeyecek bile. Seyir terasları oluşturduk. Seyir teraslarında ‘çöplerimiz nereye gidiyor’ diyen çocuk ve gençlerimize bir mühendislik harikası göstermek istiyoruz” dedi.

AMAÇ GELECEK KUŞAKLARA YAŞANABİLİR BİR ŞEHİR BIRAKMAK

Cengiz Tuncer, Düzce Belediyesi olarak  amaçlarının gelecek kuşaklara çöp sorunu olmayan, nefes alınabilir bir şehir bırakmak olduğunun altını çizerek “Biz İstanbul’un ana su kaynağı olan Melen’in içerisinden geçtiği bir iliz. Burada dere kenarlarına çöp dökmek isteyeceğimiz en son şey.

Düzce İli Katı Atık Birliği’nde yer alan tüm belediyeler ve Özel İdare sınırları içerisindeki tüm köylerin çöpleri burada toplanıyor. Tüm Düzce’nin çöpü burada işleniyor ve katma değere dönüştürülüyor. Amacımız gelecek kuşaklara nefes alabilecek bir şehir bırakmak . İnşallah gelecek kuşaklara çok güzel yaşanabilir bir il bırakacağız” diye konuştu.

 Düzce Belediyesi Temizlik İşleri Müdürü Emrah Gülmez ise tesisin teknik özellikleri ile ilgili bilgi verdi. 

SAATLİK ÇÖP İŞLEME KAPASİTESİ 40 TON

Çöp tesisinin saatlik çöp işleme kapasitesinin 40 ton olduğunu kaydeden Gülmez, üç kısma ayrılan tesis hakkında şu bilgileri verdi: “Tesisimiz yaklaşık 9 bin metrekare alan üzerine kurulu. Tesisi üç kısma ayırabiliriz. Mekanik Ayrıştırma ve Ön İşlem Tesisi, Biyometanizasyon Tesisi ve Kojenerasyon Tesisi. Birde dördüncü kısmı kuracağız.

 Oda Atıktan Türetilmiş Yakıt Hazırlama Tesisi (AYT). Ön İşlem Tesisinin saatlik çöp işleme kapasitesi 40 ton. 8 saatte toplamda 320 tona yakın çöp işleniyor. Şuanda tesis 3 vardiya çalışıyor. Tam kapasite çöp geldiğinde günlük işleme kapasitesi bin tona çıkabiliyor.”

GÜNLÜK 150 TON ORGANİK ATIK İŞLENİYOR

Biyometanizasyon Tesisinde günlük 150 ton organik atık işlendiğini dile getiren Gülmez “Metanizasyonda bir bekleme süresi var. Organik atığın fermantasyona uğraması, yani çözülüp gaza evrilmesi gerekiyor. Firmanın yaptığı analizlere göre şuanda 20 ila 30 gün digesterin içerisine giren malzemenin beklemesi gerekiyor.

Orada karıştırıcı kollar var. Bu kollar sayesinde sürekli dönen, karışan canlı bir sistem mevcut. Termofilik yapıda içerisi yaklaşık 55 derecelik bir ısıya sahip. Buraya gübre getirip sistemi besliyoruz. Termofilik, gaz verimi yüksek bir yapı” dedi.

ÇÖP ENERJİYE DÖNÜŞÜYOR

Kojenerasyon ünitesi ile sağlanan enerjinin belli bir ücrete tabi olarak devlete ve sisteme kazandırıldığını söyleyen Gülmez şöyle devam etti: “Kojenerasyon ünitesinin toplam lisansı 6 megabayt. Şuanda 2.8 kurulu güç var. İlave olarak 2. ve 3. motorlar da gelecek. Ünitede bir motor 24 saat üzerinden çalışıyor. 2. Motor da günün 8 - 9 saati devreye giriyor. Buda şebekeye 2 megavata yakın saatlik enerji aktarımı demek. Bunlar belli bir gelire tabi olarak devlete ve sisteme kazandırılıyor. 

“GAZ BALONU EMNİYET SİBOBUMUZ" 

Tesiste bulunan 5 bin metreküplük gaz balonunun emniyet sibobu olarak nitelendiren Emrah Gülmez “Burada 5 bin metreküp bir gaz balonumuz var. Bu balon herhangi bir onarımda, yada motorlarda bir arıza meydana gelip direkt yakma oluşmadığında bizim emniyet sibobumuz. Burada gazı 5 bin metreküpe kadar depolayıp, sistemde yakabiliyorsunuz” şeklinde açıklama yaptı.

HER MALZEME EKONOMİK DEĞERE DÖNÜŞÜYOR

Tesise gelen her malzemeden ekonomik değer elde etmeyi hedeflediklerinin altını çizen Emrah Gülmez, AYT tesisinin de bu anlamda çok önemli olduğunu vurguladı.

Gülmez, atık depolamaya alınacak kül, çürük gibi malzemelerin işleneceğini ve çimento fabrikalarına ek yakıt üretileceğini ifade ederek “AYT tesisi önemli. Organik atığı ve ambalaj atıklarını ayırdıktan sonra ki bu çöpün yaklaşık yüzde 70’lik kısmı demek, geri kalan yüzde 30’luk kısım ile çimento fabrikalarına ek yakıt üreteceğiz. Depolanmaya gidecek olan, akmayan, kokmayan, kül dediğimiz, çürük dediğimiz malzemeleri artık depolamaya alacağız. Her malzemeden bir ekonomik kazanç elde edeceğiz” diye konuştu.

ATIK TOPRAK İYİLEŞTİRİCİYE DÖNÜŞECEK

Tesisten çıkan atığın toprak iyileştirici ürün olarak kullanılabilmesi için TUBİTAK ile sözleşme imzalandığını hatırlatan Gülmez tesisin projelendirilmesinin yapılacağını dile getirerek “Digesterda fermantasyona tabi tuttuğumuz organik atıklardan tarımsal alanda kullanılmak üzere toprak zenginleştirici üreteceğiz. TÜBİTAK ile bu projeyi 8 ay yürüttük geçtiğimiz hafta sonuçları geldi. Sonuçlar olumlu. Herhangi bir ağır metal kirlilik unsuruna rastlanmadı. Hem bakteri hem de ağır metal yönünden tüm analizler yapıldı. Şimdi tesisin projelendirilmesi yapılacak” dedi.

221 BİN AĞACA EŞ DEĞER KARBON SALINIMI TUTULDU

Tesisin karbon kredisi sertifikası almaya hazırlandığını ifade eden Emrah Gülmez, bir yılda yaklaşık 221 bin ağaca eş değer karbon salınımının tutulduğunu belirterek “Bizim isim değişikliği kapsamında imzalamış olduğumuz sözleşme var. Tesis şuanda karbon kredisi sertifikası da almak üzere.

Örneğin bir çimento fabrikası veya temik santral bizden gelip yeşil karbon kredisi satın alacak. Çünkü yenilenebilir enerji üretiyoruz, karbon emisyonunun azalmasına katkı sağlıyoruz. Geçtiğimiz yıl hazırlanan bir raporda yaklaşık 221 bin ağaç eş değerinde karbon salınımının tutulduğu belirlendi” şeklinde konuştu.

Haber: Elif Varol

Fotoğraf ve video : Oğulcan Öner